De ministerraad heeft ingestemd met het voorstel van staatssecretaris Albayrak van Justitie om het stelsel van Gesubsidieerde rechtsbijstand te hervormen. Door de maatregelen blijft Nederland ook in de toekomst verzekerd van een solide en betaalbaar stelsel.
Modernisering rechtsbijstand
Het kabinet verwacht dat mensen vaker eerst zelf een oplossing proberen te vinden voor hun conflicten, voordat zij een beroep doen op de gesubsidieerde rechtsbijstand. De toegang tot het recht blijft echter gewaarborgd. Het kabinet heeft de in het Coalitieakkoord opgenomen structurele bezuiniging van 50 miljoen euro aangegrepen om in nauw overleg met de sector het gehele stelsel van de Gesubsidieerde rechtsbijstand te onderzoeken.
De maatregelen vloeien voort uit de wens om het stelsel te moderniseren en toe te spitsen op de huidige en toekomstige behoefte aan rechtsbijstand. In opdracht van de staatssecretaris van Justitie heeft de 'regiegroep programma duurzame en toegankelijke rechtsbijstand' onder voorzitterschap van prof. drs. M.H. Meijerink het advies 'Van duur naar duurzaam' opgesteld, dat vandaag aan de Tweede Kamer is gestuurd.
Kern van het advies is dat toegang tot het recht breder is dan toegang tot de rechter. Nog te vaak is het beleid gericht op de optimale toegang tot de advocaat en de rechter in plaats van de toegang tot een oplossing van het probleem. Daar waar andere wegen voorhanden zijn om een geschil tot een oplossing te brengen, dient men niet direct naar de rechter te stappen.
Oplossen juridische geschillen centraal
In de visie van het kabinet dient het oplossen van juridische geschillen centraal te staan in het nieuwe stelsel van Gesubsidieerde rechtsbijstand. Het kabinet wil voorkomen dat burgers een geschil uit handen wordt genomen. Partijen kunnen zelf een grote rol spelen bij het vinden van een oplossing voor hun geschil. Het blijkt dat zij ook vaak graag opties aangereikt willen krijgen om het geschil tot een oplossing te brengen.
Daarbij zijn ze het best gemotiveerd een oplossing uit te voeren die zij zelf tot stand hebben gebracht. Door die benadering wordt het stelsel toegespitst op de wensen van deze tijd en behoudt Nederland een solide en betaalbare vorm van gesubsidieerde rechtsbijstand.
Door de gekozen aanpak boekt het kabinet besparingen, die oplopen van 9,7 miljoen euro in 2009 tot 72,6 miljoen euro in 2015. De besparingen zijn vanaf 2012 hoger dan de taakstelling van 50 miljoen euro uit het coalitieakkoord. Dit is nodig om de besparingsverliezen in 2009 tot en met 2011 op te kunnen vangen. Inclusief de noodzakelijke wetswijziging zullen de nieuwe uitgangspunten voor de gesubsidieerde rechtsbijstand vanaf 2012 volledig zijn ingevoerd.
