OCW heeft een nieuw systeem van subsidies voor culturele instellingen ontworpen. In het nieuwe systeem heeft de politiek minder bemoeienis met subsidiebesluiten en laat zij deze meer over aan de cultuursector. Zo krijgen professionals een groter rol. Een groot deel van de subsidiebesluiten is overgedragen aan de cultuurfondsen. Deze fondsen beschikken bij uitstek over de deskundigheid en het netwerk om de ontwikkelingen in hun sectoren op de voet te volgen en te beoordelen.
Achtergrond
Na de laatste Cultuurnota is besloten veranderingen in de subsidiesystematiek aan te brengen. Het oude systeem was te complex geworden. Een groot deel van culturele instellingen werd teveel afhankelijk van de politieke lobby, procedures en bureaucratie.
Alle instellingen moesten door één deur: die van de vierjaarlijkse Cultuurnota. Dit beperkte de bewegingsruimte van instellingen in grote mate. Hierover waren zowel instellingen als de Raad voor Cultuur en de Tweede Kamer het eens. De voorstellen voor verandering zijn de afgelopen jaren in verschillende fases van gedachteontwikkeling en ontwerp onder de naam Verschil Maken besproken met de Tweede Kamer, overheden en culturele instellingen.
Het nieuwe systeem
In het nieuwe systeem kunnen de meeste instellingen voor hun financiering bij de door het Rijk gefinancierde cultuurfondsen terecht. Fondsen verstrekken zowel vierjarige subsidies als subsidies voor specifieke projecten. Voor een beperkt aantal instellingen is er de basisinfrastructuur. Deze instellingen krijgen subsidie rechtstreeks van het Rijk, via het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW).
Onder de basisinfrastructuur vallen instellingen die een vitale rol in het regionale culturele aanbod hebben, of instellingen met een landelijke functie. De Raad voor Cultuur heeft in zijn advies per sector aangegeven welke functies voor de komende subsidieperiode tot de landelijke basisinfrastructuur kunnen worden gerekend.
Op 1 november vorig jaar heeft de minister van Cultuur de Regeling subsidies en uitkeringen cultuuruitingen gepubliceerd. Deze Regeling beschrijft voor welke activiteiten subsidie kan worden aangevraagd. De instellingen met een langjarig subsidieperspectief, de instellingen uit de Regeling en de cultuurfondsen vormen samen de culturele basisinfrastructuur.
De procedure voor de cultuursubsidies wordt voor de eerste keer volgens de nieuwe systematiek uitgevoerd. Volgend jaar ontvangt de Tweede Kamer een evaluatie van de herziene systematiek, inclusief de nieuwe rol van de fondsen.