Roy Cremers: Als het om financiën gaat, kan er nog heel wat creatiever gedacht worden

Meerwaarde crowdfunding

“Crowdfunding maakt de mensen heel erg bewust maakt van de relatie met hun publiek. Hoe ga je daar mee om, hoe betrek je hen, wat werkt om het publiek aan je te binden en wat niet. Ik denk dat dit een grote meerwaarde is van crowdfunding en dan is het financiële wellicht zelfs wel bijzaak”, aldus Roy.

Roy weet overigens niet of crowdfunding voor de kunstsector wel de meest geschikte term is. “Het gaat natuurlijk wel om geld maar uiteindelijk gaat het veel meer om betrokkenheid. Ik ben van mening dat het steeds minder zal gaan om de funding en veel meer om het mogelijk maken van dingen”.

Je moet volgens Roy crowdfunding zien als iets dat je één keer per jaar kan doen. “Als een soort campagne voor een speciaal of bijzonder iets dat je wilt gaan doen dit jaar en waar je ook publiek bij nodig hebt. Vervolgens kun je gaan inventariseren wie die mensen zijn en hoe ze verder betrokken willen blijven bij het project”.

Crowdfunding kost best veel tijd. Zet er dus vooral op in om mensen die hebben gegeven vast te houden en te kijken waarom en hoe je die veel meer als ambassadeur van jou instelling kan inzetten.

Mensen buiten je netwerk aanspreken

Bij crowdfunding gaat het in eerste instantie om de 3 F’s: “Friends”, “Family” en “Fools”. “Zorg er dus allereerst voor dat je vrienden, familie en naasten meegaan. Als die niet meegaan dan gaan de onbekenden ook niet aanhaken. Als ze zien dat het een project is waar van alles gebeurt willen ze daar bij horen, dat is een beetje het idee”, aldus Roy toe.

“Ik denk dat als je kijkt hoeveel commotie er het afgelopen jaar is geweest op de cultuurbezuinigingen dan zie je dat het met name de sector zelf is geweest. Er wordt helemaal niet gekeken naar de rest van Nederland. Die moet je nu juist gaan overtuigen van wat je doet”.

De winst ligt volgens Roy dus juist bij mensen buiten die kring en dat is iets waar crowdfunding je op kan wijzen. “Je hebt een eigen achterban en dat is heel goed, zet die vooral ook in. Maar de uitdaging is toch vooral om verder te komen, buiten je eigen vaste kring. Om te weten wat deze mensen beweegt en hoe je deze mensen blijvend bij je project kan betrekken”.

Hierbij is het volgens Roy belangrijk om te communiceren. “Want als jij communiceert met je eigen achterban, dan gaat jou eigen achterban dat verder vertellen naar andere mensen. En als je nooit meer iets van je laat horen dan gebeurd er ook niets”.

Haalbaar en urgent project

“Als je een project wilt aanmelden bij voordekunst is het wel belangrijk dat het project haalbaar is. En je moet er voldoende tijd in kunnen steken”, zo waarschuwt Roy.

“Als je maar een week de tijd hebt om een heel hoog bedrag bij elkaar te brengen en je hebt er niet over nagedacht dan werkt crowdfunding niet. Er zijn geen maximale criteria hoe lang een project mag duren maar ik houd als richtlijn twee maanden aan”.

Roy benadrukt dat het wel belangrijk is dat er een bepaalde urgentie in het project zit. “Het publiek moet het gevoel hebben dat de bijdrage echt noodzakelijk is”.

Het hebben van een video is trouwens een heel belangrijk aspect. En in die video moet je als maker ook eigenlijk zelf aan het woord zijn. Mensen geven aan mensen. En diegene die in de video aan het woord komt moet ook in het vervolgtraject aan het woord komen. Als je dus een update plaats moet het eigenlijk van diezelfde persoon zijn. Als je grotere bedragen vraagt is het bovendien belangrijk dat je meerdere updates plaatst.

“Uiteraard is het ook belangrijk om een achterban te hebben en hiermee in contact te blijven. Zorg er ook voor dat het project concreet gepresenteerd wordt zodat je weet waaraan je geeft. Maar wees vooral ook creatief. De kunstsector is een creatieve sector maar als het om financiën gaat is de creativiteit ver te zoeken”, verwondert Roy zich.

Aanmelden projecten

Heb je een interessant kunstproject dan kun je je gelijk aanmelden, maar je kan ook altijd bellen of mailen van tevoren. Roy: “We kijken ernaar en geven feedback. We hebben vervolgens een nog wat uitgebreidere informatiesite waar wat uitgebreider staat wat van je verwacht wordt, wat crowdfunding inhoud, waar je rekening mee moet houden met het filmpje, al dat soort tips and tricks zeg maar”.

“Daarnaast kijken we wanneer je online wilt en geven we ook aan wat er nog allemaal nodig is. Als vervolgens alles binnen is kan het project online gaan. Als je al een compleet pakket hebt met filmpje en alles dan kan het vrij snel gaan”, benadrukt Roy.

Ongeveer de helft van de aangemelde projecten wordt uiteindelijk geplaatst. Let er dus op dat je aan de kwaliteitscriteria voldoet.

Alles of niets

Is je project succesvol geplaatst op voordekunst dan begint je werk eigenlijk pas. Zo moet je je netwerk activeren, je boodschap urgent maken en regelmatig persoonlijke updates plaatsen.

Realiseer je namelijk dat voordekunst, zoals de meeste crowdfunding platformen, werkt met een “alles of niets” principe. Roy hierover: “Bij voordekunst moet 80% van een project gefinancierd zijn om het project door te laten gaan. Als je tussen de 80 en 99% haalt maak je een aangepast plan en wordt dit naar de donateurs gestuurd die geld aan je hebben toegezegd. Deze donateurs hebben vervolgens nog de mogelijkheid om te zeggen ik trek mijn bijdrage in, ik geef meer of ik laat het staan”.

Maar zo beklemtoont Roy: “De keren dat dit is gebeurd, ik denk zo’n tien keer, heeft niemand zijn bijdrage ingetrokken. Een enkele keer is de bijdrage zelfs verhoogd”. De gemiddelde bijdrage ligt bij Voordekunst.nl overigens rond de vijftig euro.

Tegenprestatie

Voordekunst.nl werkt niet aandelen of rente. Wel is er veelal sprake van een beloning. De donateur krijgt dus in natura iets terug voor zijn bijdrage.

Deze beloning verschilt per project en per bijdrage en is mede afhankelijk van het donatiebedrag.

Roy: “Als je iets fysieks maakt, zeg een publicatie of CD, dan willen mensen dat ook graag hebben maar je moet er wel slim over nadenken. Wat kan ik de donateurs als extra’s geven, want vervolgens komt het in de winkel te liggen en kun je het op een andere manier ook aanschaffen”.

“Maak het dus bijzonder voor donateurs. Dat kan bijvoorbeeld door een speciale druk, een gesigneerd exemplaar of de naam van de donateurs erin. Wat je verder wel merkt is dat het persoonlijke erg belangrijk is. Dus als je bij wat grotere bedragen als musicus een privé optreden bij iemand geeft, een rondleiding of een kijkje achter de schermen. Mensen willen vooral heel graag erg betrokken zijn bij de projecten die ze steunen”.

Je moet overigens kijken naar de tegenprestaties om te voorkomen dat de fiscale aftrekbaarheid van de gift in gevaar komt. Je tegenprestatie mag maximaal 15% zijn van de waarde van de donatie.

Verdienmodel voordekunst

Van de succesvol gefinancierde projecten gaat 5% naar voordekunst, wat overigens een vrij regulier percentage is. Als een project niet slaagt krijgt een projecthouder niets en voordekunst ook niets.
“Daarnaast hebben we een aantal partners die ons ook financieel ondersteunen en zijn we aan het kijken hoe we op dat vlak kunnen uitbreiden. Voordekunst staat hierbij open voor sponsoring”, vult Roy aan.

Succesvol gefund

Inmiddels zijn er een groot aantal projecten gefund via Voordekunst.nl.

Roy: “We hebben bijvoorbeeld Das Magazin gehad, een literair tijdschrift. Ze hadden 5000 euro nodig voor een nulnummer. Ze bestonden dus nog niet en hebben dat in tien dagen voor elkaar gekregen. Inmiddels hebben ze hun eerste nummer gelanceerd. Wat wel heel erg leuk is dat je ziet dat ze door middel van crowdfunding hun achterban in kaart hebben weten te brengen. Nu ze met het eerste nummer van start zijn gegaan hebben ze dus al een achterban met mensen die al enthousiast zijn. Ze zijn ook heel goed bezig geweest met het op de hoogte houden van hun donateurs”.

Dat geldt ook voor hard//hoofd, een online literair magazine, zo vervolgt Roy: “Zij hadden dertigduizend euro nodig en hebben heel goed nagedacht over hun tegenprestaties, hoe ze dat zouden aanpakken. Ze hebben met een aantal bekende Nederlanders een veiling gedaan op Marktplaats en een benefit diner georganiseerd waardoor ze heel veel publiciteit hebben gekregen”.

Roy: “Een ander voorbeeld is Daria van den Bercken, een pianiste. Zij heeft in haar eentje als zelfstandig pianiste twaalfduizend euro bijeen gehaald. Met haar project “Handel At The Piano” wil zij muziek van Handle op een toegankelijke manier presenteren op allerlei toegankelijk plekken. Je ziet dat dit heel erg aanspreekt. Mensen die haar al kende die gunnen het haar en mensen die haar nog niet kennen die vinden het project erg sympathiek”.

Tips van Roy

Op basis van zijn ervaring heeft Roy een aantal tips voor je:

• Crowdfunding kost tijd. Als je online bent, moet je vooral niet op vakantie gaan, maar juist actief aan de slag gaan;
• Voorbereiding is essentieel: zorg dat je, voordat je online gaat, mensen al op de hoogte brengt. Laat mensen weten wat je wilt gaan doen en leg je plan aan hen voor;
• Communiceer! Houd je donateurs op de hoogte, bedenk acties om je project opnieuw onder de aandacht te brengen en mensen aan te sporen meer te geven. Trouwens: je donateurs zijn je belangrijkste ambassadeurs, vergeet hen vooral niet;
• Je eigen achterban moet de eerste stap zetten, pas dan zullen ‘derden’ bij gaan dragen. Zorg dus dat je vrienden en familieleden al in de start- blokken staan om een bijdrage te doen;
• Faseer: verschiet niet direct al je kruit, maar faseer je aanpak. In eerste instantie alleen richting vrienden en bekenden, vervolgens zet je de volgende stap. Laat niet direct alles weten, maar zorg dat je, gedurende je crowdfunding actie ook nog nieuws hebt om met het publiek te delen.